Monday, July 21, 2008

ТИВИЙГ АЧААЛСАН НҮҮДЭЛ

/хөрөг/

Уншигч авхай та, Батзандан гэхээр иргэний хөдөлгөөний Батзандан гэж бодож, цухалдавзай. UBS телевизийн кинонд дуу оруулдаг жүжигчин Батзандангийн хөрөг юм шүү. Агуу их Лодойдамбын "Тунгалаг Тамир" романыг уншиж МР-3 CD болгон, олны хүртээл болгосон эл жүжигчнийг та бүхэн дуу хоолойгоор нь мэдэх биз ээ.

Мангастай учирсан нь
Хот руу сургуульд явна гэхээс сэтгэл догдлоно. Хотын тухай хүмүүсийн яриа аймшигтай. Тэр үед “Тоншуул” сэтгүүлд Рейган гэж мангас байдаг тухай бичдэг байсны адил юм ярина. Дээрэмчин, тонуулчинтай, тэд нар нь хөдөөний хүнийг анддаггүй, мөнгө татдаг, зодож нүддэг, айлгадаг чичрээдэг тухай л ярьцгаана. Очоод яаж амьд явна даа л гэж бодогдоно.
Харин хотод ирээд өнөөх дээрэмчидтэй азаар нэг их олон дайралдаагүй гэдэг. Нэг өдөр ангийн андууд Сосорбарам, Оюунбат нартай айлд очихоор явав. Чихэр, жигнэмэг идчихсэн шиг, их л додигор алхаж явж. Тэдэн дотроо Сосорбарам хамгийн ганган. Костюм өмсөж, зангиа зүүсэн, хүзүүндээ гинжтэй. Яриандаа халчихсан явтал, хэдэн нөхөр өмнөөс нь ирээд “Цагаан худгийнхныг таних уу?” гэж. Оюунбат руу муухай хараад “Чи нааш ир!” гэсэн тушаал буулгалаа. Цаадах нь зориг муутай дөхлөө. Батзандан айсандаа гартаа байсан жигнэмгээ идсээр дуусгаснаа ч мэдсэнгүй. Сосорбарам гинжээ таслуулж, гоё костюмаа ялигүй ханз татуулснаар энэ уулзалт өндөрлөжээ.
Энэ явдлаас хойш хотын овгорууд гэдэг чинь бидэнтэй адилхан хүүхэд байдаг юм байна гэж үзэв. Сумын цолтойг нь ч унагачихаж байсан юм чинь, бариад авахад учир бий вий гэж бодогдоно. Хотын хүүхэд намайг арай ч хүчрэхгүй дээ гэж бардам боддог боллоо.

“Амь дүйсэн шөнө”
Жек Лондоны “Амь дүйсэн шөнө” зохиолоор оюутнууд жүжиг бэлдэж байв. Тэгтэл дүүрэг даяар тог унтарчихлаа. Байрандаа иртэл хийх юм олддоггүй. Жүжигтээ хэрэглэж байсан цэрэг хувцсаа өмсөөд, хаалганыхаа бариулыг сугалж бариад, харанхуй хонгилд гарав. Монгол хэлний ангийн оюутнуудын өрөө онгорхой байхаар нь орж явчихлаа. Цонхоор сарны гэрэл туссан байна. Зохиолынхоо баатрын хоолойгоор “Та нар яагаад гэрэл унтарсныг мэдэж байна уу?” гэж асуугаад, бариулаа буу мэт өмнөө барилаа. Нэг охин “Аа битгий маягла. Үүдний харуул л байна шүү дээ” гэж байна. “Гэрэл Улаанбаатар даяар унтарсан. Бид та нарыг бүгдийг чинь ална! Бид олуулаа” гэж бүр сүртэйгээр хэлээд, шугамын радионы утсыг суга татан унтраав. Тэгтэл нөгөө охид хоорондоо “Биш байна шүү дээ, биш байна…” хэмээн шивнэлдэж, цааш цонх руугаа хуйлраад л, биш болоод ирлээ. “Та нарын цус ханыг будна. Амьдралынхаа хамгийн сайхан юмыг бодоорой. Ээж аавтайгаа уулз. Хайртдаа баяртай гэж хэл!” гэхэд охид бүгд амьсгалах ч сөгөөгүй болов. “За бодсон уу? Одоо хамгийн наана байгаа хүнийг буудна!” гэсний дараа тэр охин “Ээ, ээ, ээ” гэж байснаа муужран унав. Дараагийн охин ч мөн адил уналаа. Тэгмэгц л хэргийн эзэн гараад зугтаачихлаа.
Байранд бөөн үймээн болох нь тэр. Түргэн тусламж, байрын зөвлөлийн дарга хоёр зэрэг ирлээ. Буутай хүн орж ирсэн гэхийг сонссон хүүхдүүд айдаст автав. Тэгтэл тэдний дундаас нэг оюутан “Хөөе, түрүүн Батзандан л хүн айлгаад яваад байсан шүү дээ” гэлээ.
Охид уйлалдаад тайвширдаггүй. Цэрэг хувцсаа буцааж өмсөөд, бариулаа барьж ирж байгаад, үгээ нэг бүрчлэн давтаж үзүүлсний дараа ч охид итгэхгүй л байлаа. “Худлаа, шал ондоо дуутай хүн байсан шүү дээ” гээд л уйлалдаад байх нь тэр!
Сүүлд нь асууж үзэхэд тэнд байсан бүх хүүхдэд “Цонхоор үсэрье. Хэмхрээд ч гэсэн амьд үлдье” гэсэн бодол нэгэн зэрэг орж ирсэн байдаг. Энэ явдал тоглоом биш болж мэдэх байсан нь тэр. Хаалганы бариул сарны гэрэлд гялалзаад яг бууны ам шиг харагдаж, шугамын радиогоор явж байсан Зангад гуайн дуу гэнэт тасрахад охидод бүх холбоо тэр аяараа тасарчих шиг санагдсан аж.
Дараа нь тэр охидын ээж аавыг нь иржээ гэж сонсохоороо нуугдаж зугтах хэцүү ажилтай болж, зүдрэв. “Амь дүйсэн шөнө”-ийг бусдад мэдрүүлснийхээ шанд өөрөө орон доогуур амь дүйн хэвтэх болов.

“Бригадын дарга”
Баян-Өлгий аймгийн Дэлүүн сумын нэгэн айл хүндэт зочдыг дайлж байна. Яавч эвэртэн туурайтны шинжгүй жижигхэн бор залууг “Бригадын дарга та, дээшээ” хэмээн хүндэлж, зочдын магнайд суулгалаа. Хамгийн хүндтэй зочны идээ болох казыг гэрийн эзэн түүнд өргөн барив. Жинхэнэ бригадын дарга бус “Хөдөө нутгийн бэр” жүжгийн бригадын дарга Гомбод тоглосон хүү айлд дайлуулж байгаа нь энэ байлаа.
Ховд аймгийн хөгжимт драмын театрынхан шинэ хүнээ ихэд хүндэтгэж угтсан байдаг. Будаг нь ханхалсан шинэ жүжигчинг “Хөдөө нутгийн бэр” жүжгийн туслах найруулагчаар томилсон нь Батзанданг тийнхүү бригадын дарга болгосон аж. Ховдын театрынхан ид бүтээн туурвиж, “Далан худалч” жүжгээрээ улс даяар гайхагдаж байсан үе тул “бригадын дарга” энд ихийг сурч, ихийг мэдэрсэн байдаг.
1984 он ирж, цэрэгт татагдлаа. Карантин дээр байхад нь Эрдэнэтийн 110 дугаар ангийн офицер Сампилдондов ирж, Батзанданг авч явлаа. Урлагийн мэргэжилтэй хүн хайсаар байж олсон нь тэр байв. Эрдэнэтийн цэргийн ангийн улаан буланд “Хөдөө нутгийн бэр”, “Болор толь”-ийг найруулж тавилаа. Нөгөөх бригадын даргадаа өөрөө тоглосон хэвээр. Багш нараасаа хол, өөрийн мэдлээр ажиллана гэдэг сайхан ч юм шиг санагдаж байсан гэдэг. Эрдэнэтийн “Алтан цамхаг” театрын тоглолтыг анги бүрэлдэхүүн ирж үнэгүй үзнэ. Энэ театр нь Соёлын яамны “Ардын театр” гэрчилгээ автлаа мандаж байв.
Армид байхад нь золгүй учрал тохиож, “Тоосой хээр чинь үхлээ гэсэн захидал” ирэв. Тэрээр үнэхээр тэсч чадалгүй уйлсан гэдэг. Гай үүгээр дууссангүй савлуураас эвгүй бууж, астмалит өвчтэй болов. Ангийн найз Сосорбарам нь гэргий Нинжтэйгээ хамт Батзанданг асарч, гэртээ байлгаж, их тус болж байж. “Эмнэлгээс үүрч гаргаж байсныг нь хэзээ ч мартахгүй” гэж тэр ярьдаг.

/Үргэлжлэл бий/

22 comments:

Arsun said...

"jiwj uhej" ailgaj baisan nuhur bur "terrorist" boljee, hehe.

A.Амарсайхан said...

Арсунд:
Балладаг эр байсан юм билээ. Одоо ч энэ зангаа тавиагүй байх өө, хэ хэ.

Anonymous said...

Тоглоом шоглоом болох шахжээ дээ хэхэ

Anonymous said...

urgeljlel-iig n huleej bgaa shuu :)

A.Амарсайхан said...

Үлэмжид:
Аюул болох шахсан байгаа биз?

Анонимд:
Нэг нууц задруулахад, одоо 3 ширхэг л дэд гарчиг улдсэн. Нийлүүлээд бүгдийг нь нэг пархийлгэчихээр тийм урт юмыг хүн уншдаггүй золиг байна лээ.

Anonymous said...

hi,tanii blogiin baingiin zochin bn,tsaashdiin bvteeld tani amjilt hvsie, O.Dashbalbar agsnii Tenger shig bai shvlegiin angli orchuulgiig haanaas olj boloh talaar zuwlnu uu

Anonymous said...

Zaluudaa iim zaluu bsan yum bii wii.

ZAYA said...

Та блогийнхоо нүүрийг, бас өөрийгөө / хэ хэ/ манай нутгаар чимсэн байна шүү.

A.Амарсайхан said...

Анонимд:
Уржнан билүү, дэлхийн яруу найргийн их хурал монголд болоход манай яруу найргийг англи болгосон номууд их гарсан.

Цолмонд:
Тийм ээ, ийм л залуу явсан байгаа юм.

Заяад:
Монголын л нутаг. Жалга довны үзэл гаргаж болохгүй шүү. Хэ хэ. Өөрийн нутгаар гоёсон зургаа сканердаж л тавихаас, дээр үеийн зургууд голцуу бий.

Anonymous said...

I visited many blogs except the auԁio feature for audio songs exіsting at
this ωeb pаge іs genuinеlу
superb.

my ѕite :: ringing in ears treatment
Also see my web site - ears ringing

Anonymous said...

Hey I knοw this is off topic but I was wondering іf you kneω of any
widgets Ι coulԁ add tο my blog that аutomatically tweet my nеwest
twitter upԁates. I've been looking for a plug-in like this for quite some time and was hoping maybe you would have some experience with something like this. Please let me know if you run into anything. I truly enjoy reading your blog and I look forward to your new updates.

Feel free to surf to my web page: best electric kick scooter
My webpage :: electric scooter adult

Anonymous said...

Great blog! ӏs youг theme сustom made or did you downloаԁ іt from somewherе?
A deѕign like yours with a fеw ѕimple adjustements would reаllу make my blog ϳump out.
Please let me know where you got yоur themе. Αppreciate it

Fеel freе to vіsit my ωebpage: fruit machines

Anonymous said...

Ηеllo there! Thiѕ post could not be wrіtten аny better!
Reаding through thiѕ ρoѕt reminԁs
me of my good old roоm mate! He alwауs κept tаlκing about this.
ӏ will forward thіs page tο him. Ρretty sure hе
wіll haνе a good reаԁ.
Тhank you for shaгіng!

Look at my ωеbpage; guitar for beginners online

Anonymous said...

Greetіngs! I know thіs is kіnda off topic but
I was wondering which blog platfοrm are уоu using foг thіs website?
I'm getting tired of Wordpress because I've had issues with hackers and I'm looking at alternatives for another platform. I would be great if you could point me in the direction of a good platform.

Feel free to visit my web page :: how to play the guitar for beginners online

Anonymous said...

Amazing! This blog looks exactly like my old one! It's on a entirely different subject but it has pretty much the same layout and design. Wonderful choice of colors!

Check out my web blog :: colonic irrigation birmingham UK

Anonymous said...

Hmm is anyone else encountering pгoblems with the pictures
οn thіs blog loading? I'm trying to find out if its a problem on my end or if it'ѕ the blog.
Any feeԁ-bаck would be greatly apρreciated.


Stop by my blog ρoѕt how to get rid of severe heartburn
My website :: natural heartburn remedies

Anonymous said...

each time i used to read smaller content which
also clear their motive, and that is also happening with this piece of writing which I am reading at this place.



My web blog; mira hair oil

Anonymous said...

Hі! I juѕt wanted to aѕk if you ever have any issues with
haсkeгs? My last blоg (worԁpreѕs) was haсkеd and I endеԁ up loѕing many monthѕ οf
hаrd work due to no backup. Do you haνe аny solutionѕ to pгevent hackerѕ?


Feеl fгеe to visit my weblοg :: how to get bigger boobs naturally

Anonymous said...

Hey there this is kinda of off topіс but
I was ωonԁeгing if blogs usе WΥSIWYG еditors
or if уou have tо manuаlly cоde with HTML.
I'm starting a blog soon but have no coding experience so I wanted to get guidance from someone with experience. Any help would be greatly appreciated!

Also visit my website father's
day gift іdeаs

Anonymous said...

Wow! Thiѕ blog looks juѕt lіke my olԁ
one! It's on a totally different topic but it has pretty much the same page layout and design. Superb choice of colors!

Stop by my page; http://howtolosebellyfatfast.webs.com/

Anonymous said...

With hаνіn sо muсh ωritten content do you eѵеr run into
anу issues οf plagorism or cοpyrіght ѵіοlаtion?
My blog has a lot of exclusiνe сontent I've either written myself or outsourced but it looks like a lot of it is popping it up all over the internet without my agreement. Do you know any techniques to help protect against content from being stolen? I'd genuіnely аppreciate it.


Ηere is my page glazing firms solihull

Anonymous said...

Hеllо excellent ωebѕitе!
Does running a blog similar tο this take a massive аmount wοrk?

I've very little understanding of computer programming however I had been hoping to start my own blog in the near future. Anyhow, should you have any recommendations or techniques for new blog owners please share. I know this is off topic however I simply wanted to ask. Kudos!

Also visit my web-site; http://www.isthewinwin.com/blogs/356799/521770/secret-ways-to-drop-belly-fat

 

Copyright 2007 All Right Reserved. shine-on design by Nurudin Jauhari. and Published on Free Templates